بررسی دستگاه سونیکید و ساختار و تعمیرات و نگهداری آن
دستگاه سونیکید (Sonikid) معمولاً در حوزههای پزشکی، درمانی یا حتی در برخی موارد علمی برای استفاده از امواج صوتی به کار میرود. در اینجا به چند نکته اصلی درباره دستگاه سونیکید و ساختار آن اشاره میکنم:
تعریف دستگاه سونیکید:
دستگاه سونیکید بهطور معمول از امواج صوتی با فرکانس بالا برای اثرگذاری درمانی استفاده میکند. این امواج میتوانند برای درمان مشکلات مختلف بهویژه در فیزیوتراپی، داروهای ضد التهاب، و حتی در برخی درمانهای زیبایی به کار روند.
ساختار دستگاه:
الکترونیک داخلی: سونیکید معمولاً از یک ژنراتور امواج صوتی با فرکانس بالا (بین 1 مگاهرتز تا 3 مگاهرتز) استفاده میکند. این امواج از طریق یک ترانسدیوسر که به دستگاه متصل است، تولید میشوند.
ترانسدیوسر: این قسمت انرژی الکتریکی را به امواج صوتی تبدیل میکند. معمولاً این قطعه در تماس مستقیم با سطح پوست قرار میگیرد و امواج صوتی را به بافت بدن منتقل میکند.
کنترلر: دستگاه معمولاً با یک کنترلر یا پنل تنظیمات همراه است که کاربر میتواند فرکانس، شدت و زمان درمان را تنظیم کند.
المنتهای خنککننده: در برخی دستگاهها، به دلیل تولید گرما هنگام استفاده از امواج صوتی، سیستمهای خنککننده برای جلوگیری از آسیب به پوست و بافتها در نظر گرفته میشود.
3. کاربردها:
- درمان درد و التهاب: امواج صوتی باعث افزایش جریان خون و تحریک سلولهای بدن میشوند که به کاهش درد و التهاب کمک میکند.
- در فیزیوتراپی: این دستگاهها برای درمان مشکلات عضلانی و مفصلی مانند آسیبهای ورزشی و مشکلات استخوانی استفاده میشوند.
- در زیبایی: برای درمان مشکلات پوست مانند چین و چروک، کاهش سلولیت و تحریک تولید کلاژن در پوست کاربرد دارند.
نحوه عملکرد:
سونیکید با استفاده از امواج صوتی فرکانس بالا که قادر به نفوذ به لایههای عمقی پوست هستند، باعث تحریک بافتهای زیر سطح پوست میشود. این تحریک میتواند به تسریع روند بهبودی، کاهش التهاب و درد، و حتی بهبود بافت پوست کمک کند.
اجزا دستگاه:
دستگاه سونیکید (Sonikid) معمولاً از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هر یک وظیفه خاصی را در فرآیند تولید و انتقال امواج صوتی ایفا میکنند. این اجزا به گونهای طراحی شدهاند که هم عملکرد بهینه و هم ایمنی بیمار را تضمین کنند. در ادامه به اجزای اصلی این دستگاهها اشاره میکنم:
1. ترانسدیوسر (Transducer):
تعریف:
ترانسدیوسر یک قطعه مهم در دستگاه سونیکید است که انرژی الکتریکی تولید شده توسط دستگاه را به امواج صوتی تبدیل میکند.
عملکرد:
امواج صوتی با فرکانس بالا از این قطعه منتشر میشوند و به بافتهای بدن منتقل میشوند.
مواد ساخت:
این قسمت معمولاً از کریستالهای پیزوالکتریک ساخته میشود که به انرژی الکتریکی واکنش نشان داده و آن را به امواج صوتی تبدیل میکنند.
نوع و اندازه:
اندازه و نوع ترانسدیوسر بسته به کاربرد دستگاه میتواند متفاوت باشد؛ برای مثال، در کاربردهای زیبایی یا درمانی، اندازه ترانسدیوسر کوچکتر میشود.
2. واحد تولید امواج (Signal Generator):
تعریف:
این واحد مسئول تولید امواج صوتی با فرکانسهای مشخص است. فرکانسهای مورد استفاده در دستگاههای سونیکید معمولاً بین 1 تا 3 مگاهرتز قرار دارند.
عملکرد:
این واحد سیگنالهای الکتریکی را به ترانسدیوسر ارسال میکند که باعث تولید امواج صوتی میشود.
تنظیمات:
معمولاً این واحد به کنترلر دستگاه متصل است و کاربر میتواند فرکانس و شدت امواج را تنظیم کند.
3. کنترلر (Controller):
تعریف:
این قسمت که شامل یک پنل یا صفحه نمایش است، به کاربر امکان میدهد که تنظیمات مختلف دستگاه را تغییر دهد.
عملکرد:
از طریق کنترلر، کاربر میتواند پارامترهایی مانند شدت امواج صوتی، فرکانس، زمان درمان و حتی برخی ویژگیهای خاص دستگاه را تنظیم کند.
صفحه نمایش:
معمولاً دستگاهها دارای صفحه نمایش LED یا LCD برای نمایش تنظیمات و وضعیت عملکرد دستگاه هستند.
4. المنتهای خنککننده (Cooling Elements):
تعریف:
در برخی مدلهای پیشرفته سونیکید، سیستمهای خنککننده برای جلوگیری از گرمای بیش از حد در حین درمان طراحی شدهاند.
عملکرد:
این المنتها به کاهش دمای سطح پوست کمک میکنند تا از آسیبهای احتمالی به بافتها جلوگیری شود و درمان بهطور مؤثر انجام گیرد.
نوع:
سیستم خنککننده معمولاً به صورت یک فن یا یک پوشش خنککننده فعال یا غیرفعال است.
5. منبع تغذیه (Power Supply):
تعریف:
منبع تغذیه انرژی مورد نیاز برای دستگاه را تأمین میکند.
نوع:
این منبع میتواند به صورت برقی (از طریق آداپتور) یا باطری باشد. در دستگاههای کوچکتر، اغلب از باتریهای قابل شارژ استفاده میشود.
6. پروب یا هندپیس (Probe or Handpiece):
تعریف:
این قسمت از دستگاه به صورت دستی به بیمار متصل میشود و به ترانسدیوسر اجازه میدهد که امواج صوتی را مستقیماً به پوست یا ناحیه آسیبدیده منتقل کند.
عملکرد:
پروب معمولاً از مواد نرم یا سیلیکونی ساخته میشود تا تماس آن با پوست راحت باشد.
ویژگیها:
در برخی مدلها، پروبها دارای سر قابل تعویض یا طراحیهای خاص برای کاربردهای مختلف (زیبایی، درمانی، فیزیوتراپی) هستند.
7. سیستم ایمنی (Safety Features):
تعریف:
برای اطمینان از استفاده صحیح و ایمن دستگاه، معمولاً سیستمهای ایمنی مختلفی در دستگاههای سونیکید گنجانده میشود.
عملکرد:
این سیستمها ممکن است شامل قطعکنندههای خودکار در صورت داغ شدن بیش از حد، حسگرهای فشار برای جلوگیری از وارد آمدن فشار زیاد به پوست، یا قفل امنیتی باشند.
8. نمایشگر و نشانگر وضعیت (Display & Status Indicators) :
تعریف:
در بسیاری از دستگاهها، نمایشگری برای نشان دادن اطلاعات مختلف دستگاه مانند وضعیت امواج، زمان باقیمانده درمان، شدت، و سایر پارامترها وجود دارد.
عملکرد:
این بخش به کاربر کمک میکند تا به راحتی وضعیت درمان را پیگیری کند و مطمئن باشد که درمان به درستی انجام میشود.
9. کاور و محفظه دستگاه (Cover & Casing) :
تعریف:
این بخش شامل بدنه اصلی دستگاه است که تمامی اجزا را در بر میگیرد.
عملکرد:
این محفظه معمولاً از پلاستیک مقاوم یا مواد ضد ضربه ساخته میشود تا دستگاه در برابر آسیبهای خارجی محافظت شود.
جمعبندی:
اجزای اصلی دستگاه سونیکید بهطور کلی شامل ترانسدیوسر، واحد تولید امواج، کنترلر، المنتهای خنککننده، پروب، منبع تغذیه، سیستم ایمنی، و نمایشگر وضعیت است. این اجزا بهطور هماهنگ عمل میکنند تا امواج صوتی بهطور مؤثر به بافتهای بدن منتقل شوند و در نهایت به درمان یا بهبود کمک کنند.
مشکلات دستگاه سونیکید:
دستگاه سونیکید مانند هر دستگاه دیگری ممکن است با مشکلاتی روبهرو شود که نیاز به تعمیر یا نگهداری داشته باشد. مشکلات میتوانند به دلایل مختلفی رخ دهند، مانند فرسایش قطعات، استفاده نادرست، یا مشکلات فنی در اجزای الکترونیکی. در اینجا به برخی از مشکلات رایج دستگاه سونیکید و روشهای تعمیر آنها اشاره میکنم:
1. عدم تولید امواج صوتی (عدم کارکرد ترانسدیوسر):
مشکل:
اگر دستگاه سونیکید امواج صوتی تولید نمیکند یا امواج به طور ضعیف منتقل میشوند، احتمالاً مشکل از ترانسدیوسر یا واحد تولید امواج است.
دلایل:
خرابی ترانسدیوسر:
ممکن است کریستالهای پیزوالکتریک داخل ترانسدیوسر دچار شکستگی یا آسیب شده باشند.
مشکل در سیمکشی:
ممکن است اتصالات سیمکشی به ترانسدیوسر شل یا قطع شده باشد.
راهحلها:
بررسی و تمیز کردن ترانسدیوسر:
گاهی اوقات گرد و غبار یا آلودگی میتواند عملکرد ترانسدیوسر را مختل کند. تمیز کردن ترانسدیوسر با پارچه نرم میتواند کمک کند.
بررسی اتصالات:
اطمینان حاصل کنید که اتصالات برقی ترانسدیوسر به درستی وصل شدهاند.
تعویض ترانسدیوسر:
اگر ترانسدیوسر آسیب دیده است، باید آن را تعویض کنید.
2. دستگاه روشن نمیشود:
مشکل:
اگر دستگاه سونیکید اصلاً روشن نمیشود، ممکن است مشکل از منبع تغذیه یا سیستم برقی باشد.
دلایل:
قطعی در منبع تغذیه:
ممکن است کابل برقی، آداپتور یا باتری دچار مشکل شده باشد.
سوختگی فیوز داخلی:
برخی دستگاهها دارای فیوز داخلی برای محافظت در برابر جریان اضافی هستند. اگر فیوز بسوزد، دستگاه روشن نمیشود.
راهحلها:
بررسی آداپتور یا باتری:
اطمینان حاصل کنید که آداپتور به درستی به برق متصل است و باتری (اگر موجود است) شارژ شده است.
تعویض فیوز:
اگر دستگاه فیوز داخلی دارد، آن را بررسی کرده و در صورت لزوم تعویض کنید.
بررسی سیمکشی:
ممکن است سیمکشی دستگاه دچار قطعی شده باشد. سیمها را بررسی کنید تا از اتصال صحیح آنها مطمئن شوید.
3. نمایشگر یا صفحه کنترل کار نمیکند
مشکل:
در صورتی که صفحه نمایش یا کنترل دستگاه کار نکند، ممکن است مشکل از مدار الکترونیکی یا اتصالات داخلی باشد.
دلایل:
قطع شدن سیمها یا اتصالات داخلی:
اتصالات داخلی بین صفحه نمایش و مدار اصلی ممکن است قطع شده باشند.
مشکل در تغذیه برق:
اگر دستگاه از منبع تغذیه جداگانهای برای صفحه نمایش استفاده کند، ممکن است ولتاژ کافی به صفحه نمایش نرسد.
راهحلها:
بررسی اتصالات داخلی:
اگر به قسمتهای داخلی دستگاه دسترسی دارید، اتصالات کابلهای صفحه نمایش و مدار کنترل را بررسی کنید.
راهاندازی مجدد دستگاه:
گاهی اوقات ریست کردن دستگاه (خاموش و روشن کردن) میتواند مشکلات صفحه نمایش را حل کند.
تعمیر یا تعویض صفحه نمایش:
در صورت خرابی قطعات داخلی صفحه نمایش، ممکن است نیاز به تعویض داشته باشد.
4. دستگاه بیش از حد داغ میکند:
مشکل:
اگر دستگاه هنگام استفاده داغ میشود و سیستم خنککننده به درستی کار نمیکند، ممکن است مشکلی در سیستم خنککننده یا اجزای الکترونیکی وجود داشته باشد.
دلایل:
خرابی فن خنککننده:
اگر دستگاه دارای سیستم خنککننده باشد، ممکن است فن دچار خرابی یا مسدودیت شده باشد.
مشکل در ترانسدیوسر:
ترانسدیوسر یا بخشهای داخلی دستگاه ممکن است دچار اشکال شده باشند و گرمای زیادی تولید کنند.
راهحلها:
تمیز کردن سیستم خنککننده:
مطمئن شوید که فنها و سیستمهای خنککننده دستگاه تمیز و بدون انسداد باشند.
استراحت دادن به دستگاه:
گر دستگاه خیلی داغ کرده است، آن را خاموش کنید و اجازه دهید خنک شود.
بررسی ترانسدیوسر:
اگر ترانسدیوسر یا سایر اجزای داخلی دستگاه باعث تولید گرمای زیاد شدهاند، باید آنها را بررسی کرده و در صورت لزوم تعویض کنید.
5. تأثیر نداشتن درمان (امواج به درستی به بافتها منتقل نمیشوند):
مشکل:
اگر دستگاه سونیکید بهدرستی درمان نمیکند یا اثرات درمانی ندارد، ممکن است مشکل از تنظیمات دستگاه یا روش استفاده باشد.
دلایل:
تنظیمات نادرست دستگاه:
ممکن است فرکانس، شدت یا مدت زمان درمان بهطور اشتباه تنظیم شده باشد.
تکنیک نادرست استفاده:
ممکن است پروب دستگاه به درستی بر روی پوست یا ناحیه درمان قرار نگرفته باشد.
راهحلها:
تنظیم مجدد پارامترها:
فرکانس، شدت و زمان درمان را بررسی و بهطور صحیح تنظیم کنید.
استفاده صحیح از پروب:
مطمئن شوید که پروب دستگاه بهدرستی روی ناحیه درمان قرار گرفته و به صورت یکنواخت حرکت میکند.
6. صدای غیر عادی یا لرزش اضافی:
مشکل:
اگر دستگاه صدای غیرعادی یا لرزش زیادی تولید میکند، ممکن است مشکل از موتور یا ترانسدیوسر باشد.
دلایل:
محرکهای معیوب:
موتور یا قطعات داخلی دستگاه ممکن است به دلیل خرابی به صدا بیافتند.
قطعات شل یا آسیبدیده:
در برخی موارد، قطعات دستگاه ممکن است شل شده باشند و باعث لرزش یا صدا شوند.
راهحلها:
بازرسی و محکم کردن قطعات:
قطعات شل را پیدا کرده و آنها را محکم کنید.
بررسی موتور یا محرک:
اگر صدای اضافی از موتور میآید، ممکن است نیاز به تعویض یا تعمیر موتور باشد.
جمعبندی:
بیشتر مشکلات دستگاه سونیکید قابل تشخیص و تعمیر هستند، به شرطی که مشکل از قطعات قابل تعویض باشد. تعمیر دستگاه باید با دقت انجام شود و در صورتی که مشکل پیچیدهتر از حد معمول باشد، بهتر است که تعمیرات توسط یک تکنسین متخصص انجام شود.
نگهداشت (نگهداری) و بهداشت دستگاه سونیکید:
از عوامل بسیار مهم برای حفظ کارایی، افزایش طول عمر دستگاه و جلوگیری از انتقال آلودگی به بیماران یا کاربران است. این موضوع بهویژه در محیطهای درمانی و کلینیکی اهمیت دوچندان دارد. در ادامه به نکات دقیق و عملی برای نگهداری و رعایت بهداشت دستگاه سونیکید میپردازیم:
نگهداشت (نگهداری) دستگاه سونیکید :
1. بازرسی دورهای
هدف:
شناسایی زودهنگام مشکلات فنی یا فرسایش قطعات.
اقدامات:
-بررسی ترانسدیوسر برای ترک یا شکستگی.
-بررسی کابلها و اتصالات برای علائم پارگی یا قطع شدن.
-اطمینان از کارکرد صحیح پنل کنترل و دکمهها.
-بررسی دمای دستگاه هنگام استفاده (نباید بیش از حد گرم شود).
2. کالیبراسیون دستگاه :
هدف:
اطمینان از دقت فرکانس و شدت امواج صوتی.
زمانبندی:
بسته به استفاده، هر 6 ماه تا یکسال.
توسط:
تکنسین یا شرکت خدماتدهنده مجاز.
3. نگهداری در شرایط مناسب :
دمای محیط:
دستگاه را در محیط خشک، خنک و به دور از نور مستقیم آفتاب نگه دارید.
رطوبت:
رطوبت زیاد باعث زنگزدگی قطعات داخلی یا آسیب به بردهای الکترونیکی میشود.
ضربه:
از افتادن یا ضربه خوردن دستگاه جلوگیری کنید؛ بهویژه ترانسدیوسر که حساسترین بخش است.
4. استفاده از کاور یا کیف محافظ :
پس از استفاده، دستگاه را در یک کیف یا کاور نگهداری کنید تا از گردوغبار، رطوبت و ضربه محافظت شود.
???? بهداشت دستگاه سونیکید :
1. ضدعفونی کردن ترانسدیوسر (پروب) :
قبل و بعد از هر استفاده:
سطح پروب را با محلول ضدعفونیکننده (مانند الکل ایزوپروپیل 70٪) تمیز کنید.
روش تمیز کردن::
از پارچه یا پنبه نرم استفاده کنید.
از ریختن مستقیم مایع روی پروب یا دستگاه خودداری کنید؛ فقط پارچه را آغشته کرده و سپس سطح را تمیز نمایید.
نکته: اگر از ژل رسانا استفاده شده باشد، باید کاملاً از سطح پروب پاک شود.
2. ضدعفونی کابلها و بدنه :
حداقل روزی یک بار (در استفادههای کلینیکی)، کابل و بدنه دستگاه باید با محلولهای غیر خورنده (مانند دستمالهای ضدعفونی پزشکی) پاک شوند.
3. استفاده از کاور یکبار مصرف پروب (در محیطهای درمانی یا پوستباز) :
برای جلوگیری از انتقال عفونت بین بیماران، استفاده از کاور پروب یکبار مصرف توصیه میشود.
پس از هر بار استفاده، کاور دور ریخته شود و پروب نیز ضدعفونی گردد.
4. جلوگیری از استفاده مشترک بدون تمیز کردن :
بههیچوجه از یک پروب برای چند نفر بدون ضدعفونی بین استفادهها بهره نبرید.
این کار میتواند موجب انتقال بیماریهای پوستی، ویروسی یا باکتریایی شود.
???? کارهایی که نباید انجام شود:
- پاشیدن مستقیم مواد ضدعفونی روی دستگاه (ممکن است وارد مدار داخلی شود و به آن آسیب بزند).
-استفاده از مواد شیمیایی قوی یا ساینده مانند وایتکس یا اسید برای تمیز کردن.
-استفاده از دستگاه در محیطهای بسیار مرطوب یا در تماس با آب.
- نگه داشتن دستگاه در حالت روشن برای مدت طولانی بدون استفاده.
جدول خلاصه نگهداری و بهداشت دستگاه سونیکید :
تمیز کردن پروب
⏱ زمانبندی: بعد از هر استفاده
✅ توضیح: با الکل 70٪ یا دستمال ضدعفونی پزشکی تمیز شود.
ضدعفونی بدنه و کابلها
⏱ زمانبندی: روزانه یا بعد از هر بیمار
✅ توضیح: با پارچه مرطوب شده با محلول ضدعفونی ملایم (غیر خورنده) پاک شود.
بازرسی فنی (چک قطعات)
⏱ زمانبندی: ماهی یکبار
✅ توضیح: کابلها، اتصالات، ترانسدیوسر و دکمهها بررسی شوند.
کالیبراسیون دستگاه
⏱ زمانبندی: هر 6 ماه تا 1 سال
✅ توضیح: توسط تکنسین یا شرکت خدمات مجاز انجام شود.
نگهداری در کیف یا جعبه محافظ
⏱ زمانبندی: همیشه پس از استفاده
✅ توضیح: برای جلوگیری از ضربه، رطوبت و گردوغبار.
دوره آموزش تعمیر تجهیزات پزشکی
آموزش تعمیرات تجهیزات پزشکی
دوره آموزش تعمیرات تجهیزات پزشکی
دوره آموزش تعمیرات تجهیزات بیمارستانی
دوره آموزش تعمیرات تجهیزات دندانپزشکی
دوره آموزش تعمیرات تجهیزات آزمایشگاهی
گروه سهند اولین مرکز آموزش تعمیرات تجهیزات پزشکی در ایران
@sahandbme