بررسی ساکشن مرکزی و نحوه نگهداری آن:
ساکشن مرکزی بیمارستان چیست؟
ساکشن مرکزی (Central Vacuum System) در بیمارستان، سیستمی است که با استفاده از پمپهای خلاء مرکزی، مکش (خلاء) مورد نیاز برای خارج کردن ترشحات، خون، مایعات بدن، گازها یا حتی دود حاصل از جراحی را فراهم میکند. این مکش از طریق لولهکشی به اتاقهای مختلف از جمله اتاق عمل، ICU، اورژانس و بخشهای بستری منتقل میشود.
اجزای سیستم ساکشن مرکزی:
• پمپ خلاء (Vacuum Pump):
تأمینکننده اصلی مکش. معمولاً از نوع خشک یا روغنی است و در موتورخانه قرار میگیرد.
• مخزن خلاء (Vacuum Tank):
برای ذخیره موقت خلاء و تنظیم فشار سیستم.
• تابلو کنترل مرکزی:
کنترل روشن/خاموش بودن پمپها، نظارت بر فشار و هشدارها.
• لولهکشی ساکشن:
لولههای فلزی (معمولاً مسی یا استیل) که خلأ را از پمپ به سوکتها منتقل میکنند.
• سوکتهای ساکشن (Vacuum Outlets):
محل اتصال دستگاههای ساکشن یا شیشههای ترشحات در اتاقها.
وظایف تجهیزات پزشکی در رابطه با ساکشن مرکزی:
تیم تجهیزات پزشکی در بیمارستان در قبال سیستم ساکشن مرکزی این وظایف را دارد:
1. نظارت و بررسی روزانه:
• بررسی عملکرد سوکتهای ساکشن در بخشهای مختلف
• اطمینان از وجود مکش مناسب در هر نقطه
2. کالیبراسیون و تست عملکرد:
• تست فشار خلاء با گیج خلأ
• بررسی نشتی لولهکشی و اتصالات
3. نگهداری پیشگیرانه (PM):
• برنامهریزی سرویسهای دورهای برای فیلترها، پمپها و سوکتها
• تعویض یا تمیز کردن فیلترها
4. هماهنگی با تأسیسات (واحد فنی):
• در صورتی که مشکل در پمپ مرکزی یا لولهکشی باشد، هماهنگی جهت رفع مشکل
5. آموزش پرسنل درمانی:
• آموزش استفاده صحیح از سوکتهای ساکشن و اجتناب از ورود مایعات به سیستم مرکزی
6. نظارت بر ایمنی بیمار و عملکرد تجهیزات متصل:
• اطمینان از عملکرد صحیح تجهیزات متصل به سیستم ساکشن (مانند شیشه ترشحات، فیلترها و رگولاتورها)
نگهداری دستگاه:
نگهداری سیستم ساکشن مرکزی در بیمارستان بسیار مهم است، چون در مواقع بحرانی مثل جراحی یا احیاء، این سیستم باید بیوقفه و با اطمینان کامل کار کند. در ادامه، به طور کامل در مورد نگهداری این سیستم توضیح میدم:
نگهداری سیستم ساکشن مرکزی بیمارستان
1. نگهداری پیشگیرانه (Preventive Maintenance – PM)
هدف: جلوگیری از خرابی سیستم با انجام بازدیدهای منظم و برنامهریزیشده.
□ بازدیدهای روزانه:
• بررسی فشار خلاء در تابلو کنترل (معمولاً بین 450–600 mmHg)
• اطمینان از صدای طبیعی پمپها (بدون لرزش یا صداهای غیرعادی)
• بررسی چراغهای هشدار سیستم کنترل
• بررسی تمیزی فیلترهای سوکت ساکشن در اتاقها
• اطمینان از اتصال صحیح شیلنگها و فیلترها
□ بازدیدهای هفتگی:
• تست نشت سیستم با بستن تمام خروجیها و بررسی افت فشار
• تمیز کردن فیلترهای سوکتها و فیلتر ورودی پمپ
□ بازدیدهای ماهانه:
• بررسی وضعیت روغن (در صورت استفاده از پمپ روغنی)
• بازبینی اتصالات و بستها در مسیر لولهکشی
• تست عملکرد قطعکننده اضطراری (Emergency Switch)
□ بازدیدهای سالانه:
• سرویس کامل پمپهای خلاء
• تعویض فیلتر اصلی ورودی و فیلترهای خلأ
• بررسی کالیبراسیون گیجهای فشار
• بررسی سیستم هشدار و باطری اضطراری در تابلو کنترل (در صورت وجود)
2. نگهداری اصلاحی (Corrective Maintenance)
زمان انجام: در صورت مشاهده ایراد یا اعلام خرابی توسط پرسنل
رایجترین ایرادات:
• کاهش فشار خلأ در سوکتها: نشتی در لولهکشی یا خرابی پمپ
• صدا یا لرزش شدید پمپ: خرابی بلبرینگ یا مشکل الکتروموتور
• آلودگی فیلترها: ورود ترشحات به داخل سیستم
• قطعی کامل سیستم: مشکل در تابلوی کنترل یا برق اضطراری
تیم تجهیزات پزشکی معمولاً در همکاری با واحد فنی بیمارستان (تأسیسات مکانیکی)، ایراد را شناسایی و یا رفع میکند.
3. مستندسازی و گزارشها
برای پیگیری وضعیت و جلوگیری از خرابیهای آینده، مستندسازی مهم است:
• ثبت فشار خلأ روزانه در فرم یا نرمافزار
• ثبت زمان تعویض فیلتر و سرویس پمپ
• ثبت ایرادات و اقدامات اصلاحی
• نگهداری سوابق تعمیرات حداقل به مدت 1–2 سال
4. آموزش پرسنل
• آموزش نحوه صحیح استفاده از سوکت ساکشن
• جلوگیری از ریختن مایعات مستقیم به داخل سیستم
• استفاده از شیشههای ترشحات با فیلتر محافظ برگشت مایع
• آشنایی با محل سوئیچ اضطراری و گزارش سریع خرابیها
دوره آموزش تعمیر تجهیزات پزشکی
آموزش تعمیرات تجهیزات پزشکی
دوره آموزش تعمیرات تجهیزات پزشکی
دوره آموزش تعمیرات تجهیزات بیمارستانی
دوره آموزش تعمیرات تجهیزات دندانپزشکی
دوره آموزش تعمیرات تجهیزات آزمایشگاهی
گروه سهند اولین مرکز آموزش تعمیرات تجهیزات پزشکی در ایران
@sahandbme