مولتی متر یک ابزار اندازه گیری بسیار مهم و کارآمد است که بی اغراق بایستی هر کسی که با برق و کارهای الکترونیکی سروکار دارد، یک مولتی متر داشته باشد تا به کمک آن بتواند قطعی، نقصی، آزمایش و همچنین تعمیر انواع وسایل برقی را به درستی انجام دهد. امروزه این محصولات الکترونیکی از مدل ها و نوع های مختلفی برخوردار هستند که کار خرید مولتی متر را کمی سخت و پیچیده کرده است.
مولتی متر چیست؟
مولتی متر یک دستگاه دستی و چند منظوره برای اندازه گیری برق است. همان طور که از ترازو برای اندازه گیری وزن و از متر برای اندازه گیری فاصله استفاده می‌کنید از این دستگاه نیز برای اندازه گیری جریان آمپر، ولتاژ (ولت) و مقاومت (اهم) استفاده میشود.
دقت اکثر این وسیله الکتریکی +/_۲ درصد است. بنابراین شما به راحتی و سریع به کمک این وسیله میتوانید عیب الکتریکی روی توستر یا هارد دیسک را بدون مراجعه به برقکار و صرف هزینه قابل توجهی تشخیص دهید. از این رو است که خرید این ابزار برقی را به شما پیشنهاد می‌دهیم.
موارد استفاده مولتی متر:
باور کنید که موارد استفاده از این دستگاه به قدری است که تنها یک برقکار حرفه‌ای به آن نیاز نداشته باشد. از این دستگاه برای تشخیص خطاهای الکتریکی، اتصالات معیوب در مدارها، سیستم‌های سیم کشی، منابع تغذیه و دستگاه‌ها استفاده می‌کنند. از دیگر کاربردهای این دستگاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرده:
●رفع اشکال مدار
●آزمایش میزان عبور جریان از مدار
●تعیین سطح مقاومت موجود در یک مدار
●بررسی اندوکتانس سیم پیچ‌ه
●ااندازه گیری ولتاژ خط، جریان DC و AC
●بررسی سلامت باتری ماشین
●بررسی سوکت ۱۲ ولت خودرو
●آزمایش مدارها و بررسی اینکه آن‌ها با ولتاژ صحیح تغذیه می‌شوند.
صرف نظر از این که از این ابزار برای چه کاری استفاده خواهید کرد، لازم است که موارد زیر را به هنگام خرید در نظر داشته باشید.
بهتر است قبل از آن که مولتی متر خود را انتخاب کنید، موارد زیر را در نظر داشته باشید:
انواع مولتی مترها:
به طور کلی دو نوع مولتی متر داریم که شامل آنالوگ و دیجیتال میشود. دیجیتال محبوب‌ترین و در دسترس‌ترین نوع این ابزار بوده که یک صفحه دیجیتالی برای نشان دادن اندازه گیری دارد. نوع دیجیتال این ابزار الکتریکی قابل اعتمادتر و دقیق‌تر از نوع عقربه‌ای آن است.
نوع آنالوگ به کمک عقربه‌ای که دارد که اندازه‌گیری‌ها را نشان می‌دهد. شاید کمی خواندن و اندازه‌گیری با نوع آنالوگ دشوار باشد، ولی بسیاری از متخصصان برای اندازه‌گیری‌های حساس این نوع را ترجیح می‌دهند.
چک لیست
صرف نظر از این که چه میزان بودجه‌ای برای خرید این ابزار کاربردی در نظر دارید، این ابزار باید سه عملکرد اساسی زیر را ارائه دهد:
انتخاب محدوده ولتاژ
اندازه گیری اهم (مقاومت)
امکان سوئیچ بین ولتاژ AC و DC
در ادامه در خصوص سه فاکتور مطرح شده توضیحاتی را ارائه خواهیم کرد.
محدوده ولتاژ
محدوده ولتاژ یا محدوده تحمل فاکتور مهمی است که باید روی دستگاه تنظیم شود. به عنوان نمونه در صورتی که در حال آزمایش سوکت ۱۲ ولت در ماشین خود هستید، باید دستگاه را روی ۲۰ ولت تنظیم کنید. این نکته را به خاطر داشته باشید که مولتی متر همیشه باید کمی بالاتر از آن چه انتظار دارید تنظیم شود.
اندازه گیری مقاومت:
یک دستگاه مناسب باید گزینه‌ای برای اندازه گیری مقاومت نیز داشته باشد که هنگام شناسایی شکستگی‌ها یا خطاها در مدار مفید واقع شود. این نکته را به خاطر داشته که هر چه اهم نشان داده شده توسط یک دستگاه کمتر باشد، مقاومت کمتری در مدار وجود دارد.
گزینه‌های AC/DC
تمامی مولتی مترها حتی گزینه‌های مقرون به صرفه و قیمت پایین نیز از هر دو محدوده AC و DC پشتیبانی می‌کنند.
قیمت
یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی که در حین خرید این دستگاه باید در نظر داشته باشید قیمت آن است، چرا که بازه قیمتی بسیاری از امکانات آن را تعیین می‌کند. برند تولید کننده و ویژگی‌های این دستگاه است که قیمت آن را تعیین خواهد کرد. مشخص است که هر چه بودجه بیشتری برای این ابزار در نظر بگیرید، در نهایت محصولی با کیفیت، دوام و دقت بالاتری را خواهید داشت.
به شما پیشنهاد می‌کنیم که با توجه به نیاز خود و تعداد دفعاتی که از این دستگاه در نظر دارید استفاده کنید، هزینه کرده. در صورتی که شما به عنوان یک برقکار حرفه‌ای به طور مکرر و روزانه از این ابزار استفاده خواهید کرد، مبلغ بیشتری برای آن در نظر بگیرید. در غیر این صورت یک مولتی متر با قیمت پایین نیز برای شما کفایت می‌کند.
میزان دقت
تعداد ارقامی که این دستگاه نمایش می‌دهد نیز از جمله فاکتورهای مهمی است که در هنگام خرید باید در نظر داشته باشید. مشخص است که هر چه تعداد اعداد نمایشگر بیشتر باشد، دستگاه دقیق‌تر و بهتری خریداری کرده‌اید.
نکات مهم هنگام خرید مولتی‌متر:
شناخت نوع نیاز: اولین نکته ای که باید پیش از خرید یک مولتی متر به آن توجه نمایید، نوع نیاز شما است. در حقیقت شما باید بدانید قصد استفاده در چه مواقعی از مولتی متر را دارید؟! آیا یک برقکار حرفه ای هستید و یا اینکه تنها می خواهید با استفاده از این محصول، مشکلات برقی چند تا از وسایل خانگی خودتان را برطرف کنید؛ این اولین موردی است که باید به آن خوب فکر کنید و سپس اقدام به خرید این وسیله الکترونیکی نمایید.
آنالوگ یا دیجیتال: بطور کلی امروزه شما می توانید با مولتی مترهای دیجیتالی و یا آنالوگی (عقربه ای) در بازار مواجه شوید که البته از نظر کارایی هیچ فرقی با یکدیگر نداشته و تنها صحبت بر سر قدیمی بودن و یا جدید بودن مدل های آن ها می باشد. بد نیست بدانید که بسیاری از مولتی مترهای دیجیتالی در حال حاضر از امکانات مختلف دیگری نظیر: فرکانس شمار، فشارسنج، دماسنج، قابلیت اندازه گیری ظرفیت خازن و غیره نیز برخوردار هستند.
گستره مولتی متر: همانطور که گفتیم مولتی مترها دارای مدل های بسیاری هستند که به طبع از گستره عددی مختلفی نیز برخوردارند. بد نیست بدانید تعریف گستره برای این وسایل اندازه گیری عبارت است از: کمترین تغییر در ولتاژ مورد اندازه گیری توسط دستگاه می باشد.
دقت اندازه گیری آن: دقت اندازه گیری برای مولتی مترها به این معنا است که تا چه اندازه خطا در فرآیند اندازه گیری قابل قبول است و بیش از آن عدد بدست آمده دیگر قابل اطمینان نیست! یادتان باشد هرچه دقت اندازه گیری محصول الکترونیکی شما بیشتر باشد، کار با آن دقیق تر خواهد بود.
میزان مقاومت: تاکنون بارها دیده شده است که به محض اتصال یک مولتی متر به یک مدار الکترونیکی فعال، اتصال الکترونیکی قوی حاصل شده است که هم بر روی عملکرد مدار تاثیر منفی گذاشته شده است و هم سبب گشته تا مولتی متر به اشتباه بیافتد و یک عدد کاملا ناصحیح را برای شما نشان دهد! به همین خاطر است که میزان مقاومت مولتی مترها یا بصورت تخصصی همان امپدانس بسیار مهم و حائز اهمیت است و بایستی مقدار آن نیز بالا باشد.
قیمت مولتی متر: یک اشتباه بسیار رایج میان خریداران این وسیله الکترونیکی، توجه به قیمت مولتی متر است. حواستان باشد این وسیله باید پیش از هر چیزی کاملا استاندارد باشد و از خصوصیات ایمنی لازمه برای تمام کسانی که با آن کار خواهند کرد نیز برخوردار باشد! پس بهتر است نه گول مولتی مترهای گرانقیمت را بخورید و نه فریب محصولات ارزان قیمت را؛ لازم به ذکر است که بسیاری از این وسایل الکترونیکی برخلاف آنچه فروشندگان و یا کمپانی های تولید کننده می گویند، کاملا ساده و بی کیفیت هستند و اصلا هم به درد کار خصوصا در زمینه های برق و قدرت نیستند.
