بررسی دستگاه الکترولیت آنالایزر خون:
دستگاه الکترولیت آنالایزر یا دستگاه ISE اندازه گیری سدیم پتاسیم جهت تجزیه مواد شیمیایی خون و سنجش الکترولیت ها در مایعات خون بدن استفاده می شود. و با ارزیابی این اطلاعات می توان میزان اختلالات متابولیکی و عملکرد قلب و کلیه را مورد ارزیابی قرار داد. این دستگاه آزمایشگاهی، یون های شامل کلر، پتاسیم، لیتیم، پتاسیم و … ارزیابی میکند. دستگاه الکترولیت آنالایزر در محیط های بیمارستانی و آزمایشگاهی مرجع و هم چنین مجموعه های نقطه ی مراقبت استفاده می شود .
اکثریت تعداد دستگاه الکترولیت آنالایزر که از دستگاه های آزمایشگاهی است ، نمونه های پلاسمای خون ، سرم یا ادرار استفاده می کنند ; در صورتی که برخی از آنالایزر ها می توانند خون کامل ( برای بالا بردن زمان کامل سازی فرآیند ) و مایع مغزی نخاعی ( CFS ) را استفاده میکنند . اندازه گیری الکترولیت ها با کمک الکترود های گزینشی یونی ( ISE ) و تکنیک های فوتومتری و کالری متری صورت می گیرد . اکثر دستگاه های الکترولیت آنالایزر توانایی داشتن توان عملیاتی بالا از 400 تا 2400 آزمایش در هر ساعت را دارند .
هدف تست دستگاه الکترولیت آنالایزر گوناگون است ، می خواهد سرم، خون کامل یا پلاسما باشد تا نمونه ادرار و نمونه های مایع دیالیز، به هر صورت این دستگاه قدرت این را دارد که به شکل مستقیمی هیدراسیون آن ها را مورد ارزیابی قرار میدهد و قدرت عملکرد آن به عنوان یک ابزار پزشکی بسیار بالامیباشد . دستگاه الکترولیت آنالایزر توانایی کشف یون های نمکی معدنی ، مواد ریز یون های کلسیم معدنی و غیره را دارد .
الکترولیت آنالایزر، دستگاهی با هدف سنجش درصد الکترولیتها در مایعات است که خصوصاً در سنجش مقدار مواد شیمیایی خون برای پایش متابولیسم کلی بدن کارایی دارد. با استفاده از این دستگاه میتوانیم مقدار حجم ترکیبات معدنی و یا شیمیایی حلال در سیالات مختلف را شناسایی کنیم.
از نگاه کاربردی دستگاه الکترولیت آنالایزر برای فعالیت در سطح فضاهای آزمایشگاهی و یا محیطهای بیمارستانی طراحی شده است. این دستگاه قادر است تا به سرعت مقدار درصد حلال شدن یونهای آزاد عناصر فعال مانند کلر، پتاسیم، لیتیوم، سدیم و… را در محیطهای سیالی مانند خون شناسایی کند.
از اطلاعات به دست آمده الکترولیت آنالایزر میتوان مقدار اختلالات متابولیکی بدن را ارزیابی کرده و روشهای درمانی موثرتری را به کار بست. کاربرد الکترولیت آنالایزر در جریانهای عملی و پزشکی گسترده است و خرید الکترولیت آنالایزر در سطح محیطهای آزمایشگاهی متداول است.
البته انواع این دستگاهها تولید شده است که هر کدام قابلیتهای تخصصی شناسایی ترکیبات شیمیایی خاصی را دارند. در این مطلب از گروه اینرژی به بررسی عملکرد الکترولیت آنالایزر پرداخته و این دستگاه حساس آزمایشگاهی را از منظر فنی و کاربردی بررسی میکنیم.
دستورالعمل تست الکترولیت آنالایزر
دستگاههای متعدد الکترولیت آنالایزر با روشهای اندازهگیری متفاوتی طراحی شدهاند که با توجه به تکنولوژی ساخت و همچنین اندازهگیری نمک محلول و… تفاوتهایی دارند. با این وجود در این بخش به دستورالعمل کلی از چگونگی تست محلولهای پیچیده و اندازهگیری یونهای سدیم، پتاسیم، کلسیم و کلر در سیستم ISE اشاره میکنیم.
در نظر داشته باشید که این دستورالعمل برای فعالیتهای آزمایشگاهی بیوشیمی تدارک دیده شده است. برای آغاز کار باید دستگاه را فعال کرده و مقداری از محلول را در داخل کاپ ریخته تا در موقعیت Flush Position قرار دهیم. در این مرحله میتوانیم فرایند اندازهگیری یونها را پس از تایید کلید کنترل دستگاه آغاز کنیم.
پس از آغاز فرمان اندازه گیری در صفحه نمایش دستگاه عبارت Calibration ظاهر میشود. این عبارت برای تایید شرایط بهینه دستگاه است و به شکل پیش فرض چندین مرحله کالیبراسیون را پیشنهاد میکند. نوع کالیبراسیون را با توجه به نوع محلول انتخاب میکنند.
پس از پایان کالیبراسیون، فرایند نمونه برداری و اندازهگیری یونها آغاز میشود. در این مرحله باید برای دستگاه نوع محلول اعم از خون، پلاسمای خون، ادرار و یا سرم را مشخص کنیم. سپس دستگاه اطلاعاتی مانند نوع آنالیز، محل قرارگیری نمونه در سینیهای دستگاه و… را پرس و جو میکند. از آنجا که این دستگاه قادر به انجام موازی آزمایش در چندین نمونه است، باید ترتیب قرارگیری نمونهها را در بخش مانیتور آن مشخص کنید. به این ترتیب اطلاعات پردازش شده هر نمونه به درستی دسته بندی میشود.
نحوه کار دستگاه الکترولیت آنالایزر
دستگاههای الکترولیت آنالایزر برای شناسایی یونهای فعال در محلولهای ترکیبی مانند خون، پلاسمای خون، ادرار و یا سیالات متنوع دارویی و غذایی و… ساخته شدهاند.
دستگاه الکترولیت آنالایزر دارای الکترودهای تخصصی اندازهگیری یونهای محلول است که با قرار گیری مستقیم در سیال برای اندازهگیری عمل میکنند. تکنیک اندازهگیری این الکترودها به شکل گزینش یونی (ISE) و مبتنی بر روشهای فتومتری است. به شکلی که سیستم پردازشگر این دستگاه بر حسب اطلاعات تصادفی پایش یونها مقدار درصد وجود آنها به شکل حلال را اندازه گیری میکند.
سرعت اندازهگیری دستگاههای الکترولیت آنالایزر بسیار زیاد است و برخی از آنها قادر هستند تا در یک ساعت عملیاتهایی بالاتر از ۴۰۰ تا ۲۴۰۰ آزمایش موفق داشته باشند.