بررسی الکتروتراپی

الکتروتراپی چیست؟ 

الکتروتراپی (به انگلیسی: Electrotherapy) زیرشاخه‌ای از فیزیوتراپی با بهره‌گیری از الکتریسیته تلاش به درمان یا بهبود بیمار می‌کند.

روش‌های الکتروتراپی دستگاه‌هایی هستند که برای تسکین درد و بهبودی استفاده می‌شوند. اساساً شامل انتقال انرژی به بدن است. انرژی می تواند به شکل جریان الکتریکی، امواج صوتی، پرتوهای نور، انرژی حرارتی، میدان الکترومغناطیسی و غیره باشد. 

ساده و روان با استفاده از برق می توان به روش های مختلف بیماران را درمان کرد، از واژه الکتروتراپی به جای طیف گسترده ای از دستگاه های پزشکی ویژه ای نام برده می شود. ( یعنی وقتی ما از واژه الکتروتراپی استفاده می کنیم، به تعداد زیادی دستگاه پزشکی اشاره می کنیم که با بهره گیری از الکتریسته درمان را پیش می برند.) 

در کلینیک های فیزیوتراپی این شیوه درمانی به همراه سایر روش های فیزیوتراپی به ما کمک می کنند زیر تیغ جراحی نرویم و بهبودی خود را بدست بیاوریم.( در علم پزشکی به این گونه روش های درمانی، روش های غیرتهاجمی می گویند.) 

انواع الکتروتراپی:

• تحریک الکتریکی عصب با عبور از پوست (TENS) 

• تحریک الکتریکی عصب از زیر پوست (PENS) 

• تحریک الکتریکی عضله (EMS) 

• جریان مداخله‌ای (IFC) 

• درمان میدان الکترومغناطیسی پالسی (PEMF) 

• تحریک گالوانیک (GS) 

انواع دستگاه های الکتروتراپی :

دستگاه های مورد استفاده در الكتروتراپی به صورت کلی به چند دسته تقسیم می شود، این دستگاه ها از لحاظ شکل، اندازه و اشعه و موج با هم تفاوت دارند این تفاوت را برای مطالعه بیشتر شما در ذیل توضیح داده ایم. 

خیلی درگیر عناوین دستگاه ها نشوید، ممکن است تعداد زیادی از این اسامی در یک دستگاه قابل استفاده باشد، فقط تنظیمات دستگاه متفاوت باشد، تا طول موج متفاوتی را تولید کند. بنابراین ممکنه شما یک دستگاه مشاهده کنید اما متخصص فیزیوتراپی با تغییر تنظیمات، موج های متفاوتی را برای درمان استفاده کند. نکته را به یاد داشته باشید هر کدام از اسامی، که جریان متفاوتی را تولید می کند، کاربردهای متفاوتی دارند، برخی امواج برای افزایش دامنه حرکتی، برخی برای تقویت عضلات و... می باشد. 

اشعه مادون قرمز :

اشعه مادون قرمز جریانی با طول موج 1000 تا 40000 آنگسترم می‌باشد كه وقتی با بدن برخورد می كند به گرما تبدیل شده و باعث افزایش جریان خون در نقطه درمان می‌شود، جریان خون کمک می کند بافت آسیب دیده سریعتر درمان شود. 

امواج مافوق صوت :

اشعه مافوق صوت با فركانس بیش از 20000 هرتز و شدت 0.5 تا 3 ولت بر سانتیمتر با عمق نفوذ حدود 5 سانتیمتر كه با ایجاد گرمای عمقی در بدن باعث افزایش گردش خون و نفوذ پذیری غشاء سلولی و نیز تخلیه منطقه درمان از مواد دردزا می‌شود. 

امواج دیاترمی :

از انواع امواج كوتاه رادیویی است که طول موج SWD مورد استفاده در فیزیوتراپی 11متر و فركانس آن 12.27 مگاسیكل می‌باشد. طول موج MWD مورد استفاده در فیزیوتراپی 12 متر و فرکانس آن 2450 مگاسیکل می باشد که باعث ایجاد گرمای عمیقی در ناحیه درمان می شود. 

جریان گالوانیک (Galvanic):

در عضلاتی که به علت قطع عصب و یا ضایعه عصبی قادر به انقباض نیستند ، زمان تحریک بالایی لازم است تا جریان به همه فیبر های عضله برسد و باعث انقباض آن عضله شود و جریان گالوانیک با شدت 0.5 تا 2.5 میلی آمپر ، ولتاژ کمتر از 100 ولت ، زمان تحریک 100 و 300 و 1000 و 3000 میلی ثانیه را انتخاب کرده و باعث انقباض عضله می شوند. 

استفاده از جریان فارادیک (FAR : Faradic):

جریانی با زمان تحریك كوتاه است یعنی با زمان تحریك 0.1 و 0.3 و 1 و 3 میلی‌ثانیه و در مواردی كه عصب سالم بوده ولی عضله توانایی لازم برای انقباض را ندارد به كار می رود. 

جریان های پرفرکانس :

در این جریان از تداخل دو جریان پرفركانس ، یك جریان مدوله شده كم فركانس ایجاد می شود که امواج 2000 هرتز آن جهت تقویت عضلات عمقی و امواج 4000 هرتز جهت كاهش درد و اسپاسم استفاده می‌شود. 

استفاده از دستگاه TENS (مخفف:Trance cutaneouse Electrical Never Stimulation) 

یعنی با استفاده از جریان الكتریكی از طریق پوست باعث تحریك عصب ناحیه درمان شویم و جریانی با فركانس 50 تا 150 هرتز می باشد كه شدت آن بین 12 الی 30 میلی آمپر می باشد كه با اشكال مختلف و به صورت ضربه ای و نرمال طراحی شده است و از طریق بسته شدن دریچه درد و ترشح آندروفین باعث تشكیل درد می شود. 

•  این روش نوع عمیق‌ تری از TENS است که در طی آن از دو جریان فرکانسی بالا استفاده می‌شود.این امواج به بافت‌ های عمقی بدن نفوذ کرده و سلول های آن قسمت را تحریک می کنند. اعتقاد بر این است که تسکین درد از طریق تولید مواد مخدر درون زا مانند اندورفین و انکفالین به دست می آید. 

• اولتراسوند 

اولتراسوند نوعی از الکتروتراپی است که سالهاست در تمرینات فیزیوتراپی مورد استفاده قرار می گیرد. از این روش معمولا برای اثر غیر حرارتی آن استفاده می شود که در آن امواج صوتی با فرکانس بالا باعث ارتعاش و حرکت سیالات سلولی می شود. مزایای پیشنهادی درمان با اولتراسوند شامل بهبود میزان بهبود برخی بافتهای نرم است. تصور می شود که در این موارد اولتراسوند کمک کننده باشد: 

• افزایش جریان خون در یک ناحیه به منظور تسریع زمان رفع فرایند التهابی. 

• تولید کلاژن (پروتئین اصلی در تاندون ها و رباط ها) را در طول بهبود بافت تحریک کنید. 

• صدمات شایع درمان شده با سونوگرافی 

• بورسیت 

• تاندونیت 

• کشیدگی عضلات و پارگی 

• آرتروز 

• آسیب های رباط و تاندون 

مقدار کمی ژل به قسمت بدن برای درمان اعمال می شود. یک مبدل (هد صدا) که به دستگاه متصل است روی ژل قرار داده می شود و توسط فیزیوتراپیست در دایره های کوچک حرکت می کند. فیزیوتراپیست دستگاه را تنظیم می کند تا عمق و شدت مناسب موج صوتی مورد نیاز را ارائه دهد. به احتمال زیاد در طول درمان با این روش هیچ اتفاقی نمی افتد. در صورت احساس ناراحتی یا درد ، بلافاصله به فیزیوتراپیست خود اطلاع دهید. آشنایی کامل با التراسوند 

• امواج کوتاه پالسی 

این روش تاثیراتی همچون روش اولترسوند تراپی دارد.