بررسی مینی یونیت دندانپزشکی و تعمیرات و نگهداری آن

بررسی مینی یونیت دندانپزشکی و تعمیرات و نگهداری آن

مینی یونیت دندانپزشکی در واقع نسخه کوچک‌تر و قابل حمل یونیت‌های معمولی است که بیشتر برای درمان‌های سیار یا مطب‌های کوچک استفاده می‌شود. 

مشخصات و ویژگی‌های مینی یونیت:

¤ ابعاد کوچک و قابل حمل:

• وزن سبک (معمولاً بین ۱۰ تا ۳۰ کیلوگرم)

• مناسب برای دندانپزشکی سیار یا درمان در مناطق بدون مطب 

¤ تجهیزات پایه

• یک یا دو هندپیس (توربین و آنگل)

• سرنگ سه‌کاره (آب، هوا، اسپری)

• ساکشن (معمولاً برقی یا وکیوم داخلی) 

¤ منبع تغذیه

• اغلب با برق شهری کار می‌کند

• بعضی مدل‌ها قابلیت اتصال به کمپرسور خارجی دارند 

¤ مخزن آب مستقل

• به آب لوله‌کشی نیاز ندارد

• معمولاً ۱ تا ۲ بطری آب ۱ لیتری دارد 

¤ پدال پایی

• برای کنترل هندپیس و آب/هوا 

¤ قابلیت استفاده

• در درمان‌های اورژانسی

• کلینیک‌های سیار (مدارس، مناطق محروم، اردوها)

• مطب‌های کوچک یا به‌عنوان یونیت کمکی در کلینیک بزرگ 

تفاوت مینی یونیت با یونیت معمولی:

•  یونیت معمولی: ثابت، کامل، دارای صندلی بیمار، چراغ و امکانات بیشتر.

•  مینی یونیت: قابل حمل، ساده‌تر، بدون صندلی و چراغ، فقط برای انجام درمان‌های پایه.

ساختار مینی یونیت دندانپزشکی

مینی یونیت برخلاف یونیت‌های کامل، ساده‌تره و اجزای اصلی اون شامل این‌هاست: 

○ بدنه اصلی (Box Unit)

• معمولاً به شکل یک جعبه یا کیف فلزی/پلاستیکی مقاوم

• محل قرارگیری مخازن آب، سیستم وکیوم، کمپرسور داخلی (در بعضی مدل‌ها) و مدارات کنترلی 

○ مخزن آب مستقل

• برای تأمین آب هندپیس‌ها و سرنگ سه‌کاره

• معمولاً یک یا دو بطری جداشونده دارد 

○ هندپیس‌ها (Handpiece Connection)

• خروجی اتصال توربین (High Speed)

• خروجی اتصال آنگل یا میکروموتور (Low Speed)

• بعضی مدل‌ها قابلیت نصب اسکیلر دارند 

○ سرنگ سه‌کاره (Three-way Syringe)

• برای تأمین آب، هوا و اسپری ترکیبی 

○ ساکشن (Suction System)

• بسته به مدل، می‌تواند برقی داخلی باشد یا نیاز به اتصال به وکیوم خارجی داشته باشد 

○ پدال پایی (Foot Control)

• برای کنترل سرعت توربین و میکروموتور

• در برخی مدل‌ها، کنترل آب و هوا نیز دارد 

عملکرد مینی یونیت :

☆ تأمین نیرو

• دستگاه به برق شهری وصل می‌شود.

• بعضی مدل‌ها کمپرسور داخلی دارند و بعضی به کمپرسور خارجی متصل می‌شوند. 

☆ تأمین آب و هوا

• آب از بطری مستقل داخل مینی یونیت تأمین می‌شود.

• هوا توسط کمپرسور داخلی/خارجی فشرده و به هندپیس‌ها منتقل می‌شود. 

☆ کار با هندپیس‌ها

• دندانپزشک با پدال پایی میزان فشار و سرعت توربین یا میکروموتور را کنترل می‌کند.

• ترکیب آب و هوا برای خنک کردن ناحیه تراش و جلوگیری از آسیب به دندان استفاده می‌شود. 

☆ ساکشن

• بزاق و مایعات دهانی را جمع‌آوری می‌کند.

• در مدل‌های پیشرفته، مخزن جدا برای جمع‌آوری ترشحات دارد. 

☆ سرنگ سه‌کاره

• برای شستشو (آب)، خشک‌کردن (هوا) یا ترکیب آن دو (اسپری) به‌کار می‌رود. 

در واقع مینی یونیت یک ایستگاه دندانپزشکی کوچک و قابل حمل است که همه چیز را در قالب یک جعبه جمع کرده و فقط صندلی و چراغ ندارد.

چون این دستگاه‌ها در محیط‌های مختلف (حتی خارج از مطب) استفاده می‌شن، ممکنه بیشتر دچار خرابی یا نیاز به سرویس بشن. 

■ مشکلات رایج مینی یونیت و راه‌های رفع آن :

1. مشکل در هندپیس‌ها (توربین/آنگل)

• علائم: سرعت کم، صدای غیرعادی، عدم چرخش

• علت‌ها: فشار هوای نامناسب، خرابی بلبرینگ، گرفتگی مسیر آب یا هوا

• راه‌حل:

• بررسی فشار کمپرسور (معمولاً باید بین 2.5 تا 3 بار باشه)

• تمیز کردن فیلترها و شیلنگ‌ها

• سرویس و روغن‌کاری هندپیس‌ها

• در صورت خرابی جدی → تعویض بلبرینگ یا کارتریج 

2. ضعیف بودن یا کار نکردن ساکشن

• علائم: مکش ضعیف یا عدم مکش

• علت‌ها: گرفتگی شیلنگ، پر بودن مخزن، خرابی پمپ ساکشن

• راه‌حل:

• تخلیه و شست‌وشوی مخزن

• تمیز کردن فیلترها و مسیر شیلنگ

• بررسی پمپ → در صورت سوختن نیاز به تعویض 

3. عدم پاشش آب یا هوا

• علائم: از هندپیس یا سرنگ سه‌کاره آب/هوا خارج نمی‌شود

• علت‌ها: گرفتگی نازل، هواگیری نشدن بطری آب، خرابی شیر برقی

• راه‌حل:

• پر کردن و هواگیری بطری آب

• تمیز کردن نازل سرنگ سه‌کاره با سوزن نازک یا هوای فشرده

• بررسی شیر برقی و تعویض در صورت نیاز 

4. نشتی آب یا هوا

• علائم: چکه کردن آب از اتصالات یا صدای نشتی هوا

• علت‌ها: خراب شدن اورینگ‌ها یا شیلنگ‌ها

• راه‌حل:

• بررسی محل نشتی

• تعویض اورینگ‌ها و بست‌ها

• در صورت پوسیدگی شیلنگ → تعویض کامل 

5. مشکل در کمپرسور داخلی (اگر وجود داشته باشد)

• علائم: روشن نشدن، صدای زیاد، داغ شدن

• علت‌ها: سوختن موتور، خرابی خازن استارت، گرفتگی فیلتر هوا

• راه‌حل:

• تمیز کردن فیلتر هوا

• بررسی کابل‌ها و خازن استارت

• در صورت خرابی موتور → نیاز به تعمیر تخصصی یا تعویض 

■ نکات مهم برای نگهداری و جلوگیری از خرابی 

• استفاده از آب مقطر در مخزن برای جلوگیری از رسوب

• روغن‌کاری روزانه هندپیس‌ها

• تمیز کردن و ضدعفونی ساکشن بعد از هر بیمار

• تخلیه بطری آب و خشک کردن سیستم در پایان روز

• سرویس دوره‌ای (هر ۶ ماه یک‌بار) توسط تکنسین

داشتن یک برنامه منظم نگهداری و سرویس دوره‌ای برای مینی یونیت دندانپزشکی باعث میشه هم عمر دستگاه بیشتر بشه و هم در زمان کار دچار مشکل نشی. 

چک‌لیست نگهداری روزانه:

• بطری آب

• هر روز با آب مقطر پر شود

• در پایان روز خالی و خشک گردد

• هندپیس‌ها

• بعد از هر بیمار روغن‌کاری و ضدعفونی

• بررسی صدای غیرعادی یا لرزش

• ساکشن

• شست‌وشوی شیلنگ و مخزن با محلول ضدعفونی

• جلوگیری از باقی ماندن خون یا بزاق داخل مسیر

• سطوح دستگاه

• پاک‌کردن بدنه با الکل یا مواد ضدعفونی ملایم 

نگهداری هفتگی

• تمیز کردن فیلتر هوا و فیلتر آب (در صورت وجود)

• بررسی شیلنگ‌ها از نظر نشتی یا پارگی

• تست فشار کمپرسور (باید حدود ۲.۵ تا ۳ بار باشد) 

سرویس ماهانه

• بررسی اورینگ‌ها و اتصالات برای جلوگیری از نشتی

• هواگیری سیستم آب (در صورت وجود حباب یا افت فشار)

• شست‌وشوی عمیق‌تر مسیر ساکشن با محلول‌های قوی‌تر ضدعفونی 

سرویس دوره‌ای (هر ۶ ماه یک‌بار توسط تکنسین متخصص)

• بازبینی کامل سیستم آب و هوا

• بررسی و سرویس کمپرسور داخلی یا پمپ ساکشن

• تعویض اورینگ‌ها و واشرهای فرسوده

• کالیبره کردن فشار هوای خروجی برای هندپیس‌ها

• تست ایمنی برق و فیوزها 

⚠️ نکات مهم

• همیشه از آب مقطر یا دیونیزه استفاده کن (جلوگیری از رسوب و گرفتگی نازل‌ها).

• برای روغن‌کاری هندپیس‌ها فقط از روغن مخصوص دندانپزشکی استفاده کن.

• اگر دستگاه صدای غیرعادی، لرزش شدید یا بوی سوختگی داد --> بلافاصله خاموش و بررسی شود.

• حتماً یک بار در سال دستگاه باید توسط تکنسین مجاز بازبینی کامل شود.

دوره آموزش تعمیر تجهیزات پزشکی

آموزش تعمیرات تجهیزات پزشکی

دوره آموزش تعمیرات تجهیزات پزشکی

دوره آموزش تعمیرات تجهیزات بیمارستانی

دوره آموزش تعمیرات تجهیزات دندانپزشکی

دوره آموزش تعمیرات تجهیزات آزمایشگاهی

گروه سهند اولین مرکز آموزش تعمیرات تجهیزات پزشکی در ایران

@sahandbme