نگهداری و سرویس دستگاه:
در هنگام استفاده از ECG حتما باید از سیم زمین استفاده شود.پس از هر نوبت كاری یا حداقل روزی یك بار الكترودها باید با پنبه و الكل شستشو داده شوند.در صورت گیر كردن كاغذ در بین غلطكها هرگز نباید آن را به وسیله اجسام سخت خارج كرد.حداقل هفته ای یك بار باید نوك قلم یا كریستال حرارتی با پنبه و الكل سفید تمیز شود.همواره باید از كاغذهای استاندارد و مناسب استفاده كرد و از به كاربردن كاغذهایی كه بزرگتر یا كوچكتر از سایز كاغذ دستگاه هستند خودداری كرد.اگر در ECG از باطریهای NI – CD استفاده شده است، برای طولانی تر شدن عمر آنها حتما باید این باطریها به طور منظم شارژ و دشارژ شوند.اگر در دستگاه ECG از باطری های سربی استفاده شده است، هرگز این باطریها نباید كامل دشارژ شوند و بهتر این است كه همواره دستگاه پس از استفاده برای شارژ شدن باطری به برق متصل شود.
كالیبراسیون روزانه و هفتگی دستگاه ECG
دسـتـگـاه ECG بـیـمارستانی، ابزاری پیچیده است و همواره تحت شرایط سیار باید قابل اطمینان باشد. در اكثر بیمارستانها، از سـوی پرسنل اتاق عمل، مراقبت كمی از دستگاهها به عمل میآید، اما در حال حاضر، بسیاری از بیمارستانها یك تكنسین ECG یـا تـكـنـسـیـن تـجهیزات پزشكی را برای بازرسی مرتب دستگاه در نظر می گیرند و تعمیرات جزئی را برای دستگاههای ECG انجام می دهند.
روش مـنـاسـب، بـرای بـازرسی عملكرد روزانه یا هفتگی به شرح زیر است:
دستگاه را روشن كرده و اجازه دهید تا برای یك دقیقه یا بیشتر گرم شود.سوئیچ عملكرد را روی Run و سوئیچ انتخابگر لید را در وضعیت STD قراردهید و بررسی كنید كه آیا اثری مشهود است یاخیر.دكمه كالیبراسیون mV۱ راچند بار فشار دهید. یادداشت كنید كه:
۱) آیا لبههای عمودی پالس، قابل مشاهده هستند.
۲) آیا كنترل حساسیت را میتوان برای فراهم كردن حداقل mm۱ انحراف، تنظیم كرد.
۳) آیا پالس به طور معقول مربعی است.كنترل وضعیت را از طریق محدوده كلی تنظیم كنید و یادداشت كنید كه آیا سوزن قادر به حركت به محدودهها است یا در بالا و پایین حاشیههای كاغذ متوقف میشود.همه كانكتورهای الكترود را در انتهای كابل بیمار به یكدیگر متصل كنید و سپس سوئیچ انتخابگر لید را درهر دوازده وضـعـیت بچرخانید. باید یك خط مبنای پایدار و آرامی روی كاغذ در همه وضعیتهای سوئیچ مشاهده شود. این آزمایش، یك سیم باز را در كابل تشخیص خواهد داد.* هنگامی كه انتخابگر لید در وضعیت STD است و دكمه كالـیـبــراسـیــون mV۱ فـشـارداده مـیشـود، حـسـاسـیـت را بـرای انـحـراف mm۱۰ تـنـظـیم كنید. دكمه كالیبراسیون mV۱ را فشار داده، نگهدارید. سوزن باید mm۱۰ منحرف شود و سپس آرام به وضعیت اصلی خود بازگردد.سازندگان دستگاه ECG، ممكن است روش استادانهتری را بـرای بـازرسـی سـالانـه یـا نـیـم سال معین كنند، اما روش فوق، متداولترین اشكالات ایجاد شده را تعیین خواهدكرد و امكان تصحیح آنها را میدهد و آن را میتوان در عرض فقط چند دقیقه برای هر دستگاه انجام داد.
اشكالات متداول ECG و رفع آنها
اشـكـالات مـكـانـیـكـی یـا الـكـتـریكی داخلی، فقط گاهی در دستگاههای ECG رخ میدهد، با این وجود در هنگام كار آنـقـدر حـادثـه اتـفـاق مـی افـتـد كه بسیاری از پرسنل بیمارستان تصور میكنند دستگاههای ECG همیشه دارای اشكال است، اما در بسیاری از موارد، بد عمل كردن دستگاه ناشی از عملكرد اپراتور است و میتوان آن را به وسیله یك تنظیم یا تعمیر ساده تصحیح كرد. مشكلاتی كه در مثالهای زیر بررسی میشوند به طـور رایـج، روزانـه در بـسـیـاری ازبـیـمـارسـتـانهـای بزرگ رخ میدهند.
مثال ۱:
نـشـانـه: دسـتـگـاه كـار مـیكـنـد امـا سوزن با نوك حرارتی، نمینویسد، یا بسیار كم رنگ مینویسد.
دلایـل احـتـمـالـی: ۱) گرمای خیلی كمی روی نوك سوزن است. ۲) فشار سوزن روی كاغذ، كافی نیست.
رفع عیب:
,استفاده از یك پروب عایق شده نظیر یك پیچ گوشتی و به آرامی فشار دادن سوزن روی كاغذ.
اگر یك خط تیره روی كاغذ ظاهر شد، مشكل در ارتباط با فشار است، اما اگر هیچ خط تیرهای ظاهر نشده، مشكل مرتبط با حرارت است.
راه حلها
جـهــت اطـمـیـنــان از عــدم گــرم شــدن هـیـتــر، ولـتـاژ هـیـتـر را در سیمهای سوزن بازرسی كنید. اگر ولتاژ صحیح نیست، برای رفع عیب به دفترچه راهنمای سرویس مراجعه كنید.
فشار سوزن را تنظیم كنید. هرگز حدس نزنید، چون مدلهای مختلف در فشار مناسب ممكن است به مقداری بین ۲ و ۲۰ گرم، نیاز داشته باشند، از یك گیج فشار سوزنی استفاده كنید. برای مقدار صحیح به دفترچه راهنمای سرویس سازنده مراجعه كنید. در برخی مدلها فشار باید در یك ولتاژ خاص هیتر ساخته شود.
مثال ۲:
نشانه: اثر لكهدار
دلایل احتمالی: سوزن فرسوده یا بد گذاشتن كاغذ.
رفع عیب:
كـاغـذ را بـازرسـی كـرده و اگـر درسـت بـود، سـوزن را برای فرسایش سوراخ یا دیگر عیوب بازرسی كنید.
بد گذاشتن كاغذ یكی ازمتداول ترین ایرادها است و در اكثر موارد، خطا از بای پس كردن ترمز كاغذ یا میلههای كشش ناشی میشود.
مثال ۳:
نشانه: ثبت ضعیف
دلایل احتمال: مشكلات مكانیكی الكترونیكی، سوئیچ لید خراب یا كانكتور ورودی خراب، كابل خراب بیمار یا اتصال نامناسب به بیمار.
رفع عیب:
سوئیچ انتخاب گر لید را در وضعیت STD قرارداده، همه الكترودها را به یكدیگر متصل كنید و دكمه كالیبراسیون mV۱ را فشار دهید.
۱) اگر پالسهای كالیبراسیون طبیعی ظاهر شوند، مشكل، اتصال به بیمار است.
۲) اگر همچنان مشكل باقی ماند، مرحله اول را با استفاده از یـك كـابـل سـالـم با یك دو شاخه deadhead تكرار كنید (یعنی كـانـكتور ECG با همه پایهها به یكدیگر متصل شدهاند)، اگر مـشـكـل برطرف شد، كابل خراب بیمار را عوض كنید اما اگر مشكل همچنان باقی بود، اشكال از داخل دستگاه است. برای رفع عیب به دفترچه راهنمای سرویس مراجعه كنید.
۳) ممكن است تداخل Hz۶۰ و پتانسیلهای عضله و دیگر آرتیفكتهای بیوالكتریكی نیز وجود داشته باشد.