بررسی دستگاه تست قند خون

دستگاه تست قند خون چیست؟

دستگاه تست قند خون یکی از پرکاربردترین تجهیزات پزشکی سنجشی می باشد که جهت اندازه گیری قند خون در منزل، مطب ها، کلینیک ها، درمانگاه ها و کلیه بخش های مراکز درمانی به ویژه برای سنجش قند خون در افراد مبتلا به دیابت، دچار افت قند خون یا هیپوگلیسمی و مستعد دیابت استفاده می شود.

دستگاه های تست قند خون که به آنها گلوکومتر، دستگاه تشخیص گلوکز خون، دستگاه اندازه گیری قند خون، دستگاه سنجش قند خون، گلوکز متر، گلیکومتر و مانیتور قند خون نیز می گویند، کاربری ساده ای دارند و فرد به راحتی می تواند قند خون خود را اندازه گیری کند که به این فرآیند، خودپایشی قند خون نیز می گویند. وجود دستگاه گلوکومتر در منزل برای افراد مبتلا به انواع دیابت نوع یک و نوع دو، کسانی که مستعد دیابت هستند، افراد باردار، دچار افت قند خون و مسن امری ضروری می باشد و از این طریق فرد به راحتی و در سریع ترین زمان ممکن می تواند قند خون خود را اندازه گیری، مدیریت و کنترل کند، از عوارض مربوط به آن پیشگیری کند و در صورت وجود مشکل با بررسی و مراجعه به پزشک به رفع آن بپردازد.

انواع دستگاه تست قند خون

دستگاه های تست قند خون به عنوان تجهیزات پزشکی سنجشی بر اساس نحوه دریافت خون با استفاده از سوزن یا بدون آن، به دو نوع مختلف تقسیم می شوند.

• دستگاه تست قند خون با سوزن
• دستگاه تست قند خون بدون سوز

در ادامه به شرح هر یک از انواع دستگاه تست قند خون می پردازیم:

دستگاه تست قند خون با سوزن

دستگاه های تست قند خون با سوزن که به آنها دستگاه تست قند خون نیز می گویند، به صورت گسترده در منزل و مراکز درمانی مورد استفاده قرار می گیرند و دارای دستگاه لنست می باشند که به وسیله آن، از نقطه مورد نظر، خون دریافت می شود و با قرار گرفتن بر روی نوار تست، نتیجه بر روی صفحه نمایشگر دستگاه نشان داده می شود.

دستگاه تست قند خون بدون سوزن

دستگاه های تست قند خون بدون سوزن که به آن ها دستگاه قند خون بی سوزن، دستگاه پایش مداوم قند خون، نمایشگر مداوم قند خون، مانیتورینگ قند خون، دستگاه تست قند خون سنسوری، دستگاه مانیتورینگ مداوم گلوکز، مانیتورینگ پیوسته قند خون، دستگاه مانیتورینگ مستمر گلوکز، دستگاه تست قند خون 24 ساعته، مانیتور مداوم قند خون، دستگاه CGM (Continuous Glucose Monitoring) و دستگاه قند خون بدون خونگیری نیز می گویند، در واقع اندازه گیری قند موجود در خون بدون خونگیری می باشند. دستگاه های تست قند خون سنسوری دارای سنسور چسبی هستند که به پشت بازو یا ناحیه دیگری که پزشک تشخیص بدهد، وصل می شود، در بازه زمانی های تنظیم شده، قند خون فرد را اندازه گیری و در حافظه خود ذخیره می کند تا در صورت نیاز به ارائه میزان قند خون جهت بررسی، بتوان به قند خون اندازه گیری شده در طول شبانه روز دسترسی پیدا کرد.

اجزاء دستگاه قند خون:

دستگاه های اندازه گیری قند خون دارای سوزن یا لنست مخصوص، دستگاه لنست، نوار تست قند خون، صفحه نمایشگر و باتری می باشند.

نحوه عملکرد دستگاه اندازه گیری قند خون

دستگاه های تست قند خون به دو روش فتومتری و الکتروشیمیایی، قند موجود در خون را اندازه گیری می کنند.

• روش فتومتری

در روش فتومتری، بر روی نوار های تست قند خون، آنزیم و در دستگاه، منبع نور وجود دارد. با قرار گرفتن خون بر روی نوار، گلوکز موجود در خون با انجام واکنش های آنزیمی، ماده ای رنگی تولید می کند. منبع نور، نوری با طول موج معین به نوار تست می تاباند و ماده رنگی، نور را جذب می کند. با افزایش میزان گلوکز در خون، ماده رنگی بیشتری تولید می شود، میزان جذب نور نیز افزایش می یابد و انعکاس نور کمتر می شود. دستگاه گلوکومتر میزان نوری که منعکس می شود را می سنجد و هرچه مقدار آن کمتر باشد، به معنای وجود قند خون بالاتر است.

• روش الکتروشیمیایی

در روش الکتروشیمیایی، بر روی نوار های تست قند خون، آنزیم وجود دارد با قرارگیری خون بر روی نوار، گلوکز موجود در خون با آنزیم، واکنش اسیدی می دهد و موجب تولید الکترون می شوند. با افزایش میزان گلوکز، تولید الکترون افزایش می یابد.

خرید دستگاه تست قند خون

• دستگاه های قند خون در ابعاد و سرعت اندازه گیری مختلفی طراحی می شوند و می توان بر اساس نیاز خود اقدام به خرید کنید. سرعت اندازه گیری در دستگاه های سنجش قند خون در حدود 3 تا 65 ثانیه می باشد و هرچه این زمان کمتر باشد، آسودگی خاطر فرد بیشتر خواهد بود.
• میزان خون مورد استفاده در دستگاه های تست قند خون از 3 تا 12 میلی لیتر متفاوت است، بهتر است دستگاهی انتخاب شود که به خون کمی نیاز داشته باشد.
• در دسترس بودن نوار های تست قند خون بسیار مهم است و لازم است به آن توجه شود. در حقیقت قیمت دستگاه تست قند خون و هزینه ای که برای آن پرداخته می شود، هزینه مربوط به نوار های تست قند خون می باشد، به همین دلیل بسیاری از مراکز، دستگاه قند خون رایگان در اختیار افراد مبتلا به دیابت می گذارند. از نوار تست مخصوص دستگاه خود استفاده کنید، همچنین به تاریخ انقضای آن و وجود تاییدیه وزارت بهداشت توجه شود.
• پیش از استفاده از دستگاه قند خون از محدوده ای که دستگاه قادر به اندازه گیری آن است، آگاه شوید. نمایش علامت HI و LO بر روی نمایشگر گلوکز متر به معنای قند خون خارج از محدوده قابل اندازه گیری دستگاه است.
• کیفیت دستگاه قند خون بسیار مهم است، از این رو بازه های زمانی مورد نیاز برای بررسی عملکرد دستگاه اهمیت دارد. در بعضی از دستگاه ها با استفاده از محلول کنترل دستگاه قند خون می توان از عملکرد صحیح دستگاه و نوار های آن اطمینان حاصل نمود.
• بعضی از دستگاه های تست قند خون دارای سیستم کنترل حجم خون (BVC) هستند و در صورتیکه خون کافی به دستگاه وارد نشود، هشدار خطا نشان داده می شود و عددی نمایش داده نمی شود تا فرد به اشتباه نیفتد، در این شرایط لازم است نوار تست جدید استفاده شود و خون کافی بر روی آن قرار گیرد تا میزان صحیح قند خون نشان داده شود. همچنین بعضی دیگر از دستگاه های گلوکز متر مجهز به تکنولوژی Second Chance می باشند و فرد با مشاهده خطا می تواند پس از چند ثانیه مجدد از همان نوار استفاده کند. در صورت نیاز وجود این قابلیت بررسی شود.
• بعضی از مانیتور های قند خون دارای قابلیت تنظیم تاریخ و ساعت، حافظه برای ذخیره سازی مقدار قند خون اندازه گیری شده و نمایش میانگین مقادیر اندازه گیری شده هستند که برای تحلیل داده ها و ارائه به پزشک بسیار مهم است و در صورت لزوم به وجود آن نیز توجه شود.
• قابلیت های ویژه ای مانند اشتراک گذاری مقادیر اندازه گیری شده، امکان تعیین عمق نفوذ سوزن در پوست و دریافت خون مورد نیاز از نواحی دیگر نیز در بعضی از مدل های گلوکومتر وجود دارد که برای افراد بسیاری خوشایند می باشد.
• وجود امکاناتی مانند دکمه های بزرگ تر، صفحه نمایش با روشنایی بیشتر و اعلام نتیجه به صورت صوتی در بعضی از مدل های گلوکومتر، برای افراد دچار مشکلات بینایی بسیار مفید است.
• بررسی معتبر بودن شرکت سازنده دستگاه قند خون و وجود ضمانت و خدمات پس از فروش اهمیت ویژه ای دارد.