دستگاه تزریق خودکار چیست؟
تزریق خودکار وسیله ایی است که شامل دارو است و در صورت نیاز به درمان فوری بیمار می تواند از آن استفاده نماید. این دستگاهها با نام های تجاری مختلفی در بازار وجود دارند که پزشک آنها را بر اساس دسترسی و همچنین پوشش بیمه ایی برای بیمار تجویز می نماید. گرچه دستگاه های مختلف ممکن است کمی متفاوت عمل کنند، اما همه ی آنها از نظر استفاده از سوزن برای تزریق دارو مشابه هستند و هر یک برای یکبار استفاده در نظر گرفته شده اند.
چه زمانی باید از دستگاه تزریق خودکار استفاده نمود؟
فردی که دارای واکنش های آلرژیک است در صورت بروز هر یک از علایم زیر می بایست بلافاصله از دستگاه تزریق خودکار اپی نفرین استفاده کند:
● مشکل در نفس کشیدن
● احساس تنگی و گرفتگی در گلو
● احساس سبکی سر در بیمار یا اینکه بیمار فکر کند که ممکن است این اتفاق برای او رخ دهد.
در صورتی که فرد دارای علایمی باشد که می تواند منجر به بروز یکی از موارد تهدید کننده ی حیات ذکر شده در بالا بشود، می بایست بلافاصله بعد از قرارگیری در معرض یک آلرژن، از دستگاه تزریق خودکار اپی نفرین استفاده نماید. این موارد ممکن است شامل خس خس سینه، سرفه های مکرر، تورم لب ها، زبان یا گلو، کهیرهای متعدد، استفراغ مکرر (به ویژه در همراهی با سایر علائم)، داشتن "احساس عذاب" یا ترکیبی از این علائم باشد. یک متخصص آلرژی ممکن است به بیمار توصیه کند تا در صورت بروز علایم خفیف تر همچون بروز تعداد کمی کهیر، ناراحتی شکمی به طور خفیف یا خارش، در ابتدا از داروهای دیگری (مانند یک آنتی هیستامین) استفاده نماید. مهمترین چیز در هنگام بروز علایم آلرژیک در فرد این است که بیمار برنامه ی عملی کنترل آلرژی خود (یا فردی که مراقب او هست) را بشناسد.
در صورتی که بخواهید واکنش آلرژیک در یک کودک را را درمان کنید، می توانید از دستگاه تزریق خودکار اپی نفرین در صورت وقوع هر یک از موارد زیر برای کودک استفاده نمایید:
● در صورتی که هیچ واکنشی نشان نمی دهد، به نظر می آید که سست است، تلولو می خورد یا در طی یک واکنش آلرژیک بیافتد.
● حساسیت غذایی دارد و به فاصله ی کمی بعد از خوردن غذا استفراغ کند، بخصوص اگر این علایم با گرگرفتگی یا کهیر همراه شود.
● در طی یک واکنش آلرژیک مکررا سرفه می کند.
● قبلا دچار واکنش آنافیلاکسی شده است و بعد از خوردن یک غذای محرک در سرتاسر بدن، کهیر ایجاد می شود.
● بعد از خوردن یک غذای محرک در گذشته، دچار یک واکنش آنافیلاکسی خیلی شدید و یا بروز هر نوع علامتی، حتی علایم خفیف شده
نحوه ی استفاده از دستگاه تزریق خودکار
اپی نفرین به قسمت فوقانی، ران خارجی تزریق می شود (تصویر 1). تزریق می تواند از روی لباس هم صورت بگیرد ونیاز نیست که حتما دستگاه در تماس مستقیم با پوست قرار گیرد. با این حال، اگر احتمال برخورد قلم تزریق اپی نفرین با سگک، زیپ یا محتویات جیب وجود دارد، می توان قلم را در تمس مستقیم با پوست قرار داده وتزریق را انجام داد.
در ادامه به طور خلاصه به بررسی و نحوه ی استفاده از چند برند از دستگاه تزریق خودکار اپی نفرین می پردازیم:
EpiPen یا EpiPen Jr
این دستگاه های تزریق خودکار اپی نفرین حاوی یک دوز در هر دستگاه تزریق خودکار است. آنها بر اساس وزن فرد در دو دوز مختلف در دسترس هستند. یکی (با نام تجاری: EpiPen) حاوی 0.3 میلی گرم اپی نفرین است و برای نوجوانان و بزرگسالان در نظر گرفته شده است و دیگری (با نام تجاری: EpiPen Jr) حاوی 0.15 میلی گرم اپی نفرین است و برای استفاده در کودکان در نظر گرفته شده است. در صورت نیاز به دوز دوم، EpiPen در بسته های دو تایی موجود است. در صورت وجود هر یک از شرایط زیر ممکن است نیاز به تکرار دوز باشد. تزریق مطابق تصویر ۲ صورت می گیرد.
1. در بزرگسالان با وزن بالا
2. در صورت عدم بهبود یا بدتر شدن علائم پس از حدود پنج دقیقه
3. در صورت بازگشت علائم قبل از رسیدن به بخش اورژانس
Auvi
این دستگاه ها نیز حاوی یک دوز اپی نفرین هستند. آنها مستطیل شکل هستند، تقریبا به اندازه ی یک تلفن همراه و دارای یک صوت ضبط شده هستند که هر مرحله از روند تزریق را توضیح می دهد. تزریق مطابق تصویر ۳ صورت می گیرد. این دستگاه در سه دوز مختلف وجود دارد:
1. برای بزرگسالان و نوجوانان
2. برای کودکان
3. برای استفاده در نوزادان و کودکان نوپا که وزن آنها کمتر از ۱۵ کیلوگرم است.
سایر دستگاههای تزریق اپی نفرین
دستگاههای تزریق خودکار دیگری می توانند وجود داشته باشند که برخی از انها حاوی دوز های بالاتری در مقایسه با دستگاههای ذکر شده در بالا هستند. علاوه بر سرنگ های تزریق خود کار، سرنگ های از پیش پرشده ی اپی نفرین نیز می تواند در بازار دارویی موجود باشد. Symjepi نام تجاری اپی نفرین است که به صورت سرنگ های پرشده در برخی از بازار های دارویی در دسترس است.
افرادی که در معرض واکنش های آلرژیک و آنافیلاکسی قرار دارند، می بایست هر نام تجاری که از اپی نفرین توسط پزشک تجویز می شود و در بازار دارویی موجود می باشد را تهیه و نحوه ی استفاده از آن را آموزش ببینند.
پس از استفاده از دستگاه تزریق خودکار چه باید کرد؟
پس از استفاده از دستگاه تزریق خودکار برای درمان واکنش آلرژیک یا آنافیلاکسی، باید بلافاصله با اورژانس تماس گرفته شود. در حالی که اپی نفرین خود مشکلی ایجاد نمی کند، گاهی اوقات واکنش آلرژیک پس از درمان با اپی نفرین بهبود می یابد اما علائم دوباره برمی گردد. در بخش اورژانس، بیمار چندین ساعت تحت نظارت دقیق قرار می گیرد تا در صورت لزوم سریعاً اقدامات درمانی برای بیمار انجام شود.
باید به مراقبان و همراهان فردی که در معرض واکنش های آلرژیک و آنافیلاکسی قرار دارد توصیه کرد تا اگر از یک دستگاه تزریق خودکار برای درمان واکنش آلرژیک در شخص دیگری استفاده کردند و احساس ضعف یا سرگیجه در بیمار ایجاد شد، بیمار را به حالت درازکش قرار دهند و زانوها یا پاهای او را بالا ببرند. اگر فرد احساس افتادن داشت یا غش کرد، باید او را در حالت خوابیده قرار دهند و هرگز آنها را بلند نکنند، زیرا این امر می تواند از رسیدن خون به قلب و مغز جلوگیری کند.
