ساختار و عملکرد ستون های سقفی بیمارستان ،مشکلات آن
«ستون سقفی بیمارستان» معمولاً به ستون‌های سقفی یا یونیت‌های سقفی (Ceiling-Mounted Column/ Pendant) اشاره دارد که در اتاق‌های عمل، ICU، اورژانس یا بخش‌های ویژه نصب می‌شوند. این‌ها یک جزء مهم از تجهیزات بیمارستانی مدرن هستند.
■ ساختار ستون سقفی :
محل نصب: از سقف آویزان می‌شوند و فضای اطراف تخت یا میز جراحی را منظم می‌کنند.
بدنه اصلی: یک ستون یا بازوی آلومینیومی/فولادی که می‌تواند ثابت یا چرخان باشد.
بازوهای متحرک: برخی مدل‌ها بازوهای مفصلی دارند که قابلیت حرکت افقی و عمودی دارند تا در موقعیت مناسب تنظیم شوند.
محفظه‌ها و ماژول‌ها: شامل محفظه‌های مخصوص برای برق، گازهای طبی (اکسیژن، هوای فشرده، وکیوم، N₂O)، پورت‌های داده (شبکه/تلفن) و سوکت‌های برق.
سطح کار یا قفسه‌ها: برای قرار دادن مانیتور، پمپ تزریق، ساکشن یا سایر تجهیزات پزشکی.
■ عملکرد ستون سقفی :
مدیریت فضا: با انتقال کابل‌ها، لوله‌های گاز و پریزها به بالا (سقف)، از به‌هم‌ریختگی اطراف تخت بیمار جلوگیری می‌کند.
ایمنی: کاهش خطر گره‌خوردن کابل‌ها یا افتادن تجهیزات روی زمین.
دسترسی سریع: پزشک و پرستار به راحتی به برق، گازها و تجهیزات حیاتی دسترسی دارند.
انعطاف‌پذیری: امکان چرخش و جابه‌جایی برای هماهنگی با موقعیت تخت یا میز جراحی.
بهبود بهداشت: چون تجهیزات از زمین فاصله دارند، نظافت محیط راحت‌تر انجام می‌شود.
■ انواع ستون سقفی :
ثابت (Fixed Pendant):
فقط در یک نقطه نصب می‌شود و حرکت ندارد.
متحرک (Movable/Rotating Pendant): بازوی گردان دارد و در اطراف تخت حرکت می‌کند.
دو بازو (Double Arm Pendant):
برای اتاق عمل و اعمال پیچیده استفاده می‌شود.
ستون ICU/CCU: مخصوص مراقبت‌های ویژه با قفسه‌ها و اتصالات متعدد.
ستون جراحی (Surgical Pendant): طراحی شده برای اتاق عمل و پشتیبانی تجهیزات جراحی و بیهوشی.
○ به زبان ساده، ستون سقفی یک ایستگاه چندمنظوره است که همه منابع حیاتی (برق، گاز، دیتا و تجهیزات) را در دسترس و منظم در اختیار تیم درمان قرار می‌دهد.
ستون‌های سقفی بیمارستان (ستون‌ها و تیرهایی که سقف را نگه می‌دارند) یکی از حیاتی‌ترین اجزای سازه‌ای هستند. هرگونه ضعف یا خرابی در آن‌ها می‌تواند هم ایمنی بیماران و کارکنان را به خطر بیندازد و هم باعث تعطیلی بخش‌های مهم درمانی شود. مشکلات و نکات نگهداشت این ستون‌ها را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد:
۱. مشکلات رایج ستون‌های سقفی در بیمارستان‌ها
خوردگی میلگرد و بتن
به‌دلیل وجود رطوبت (به‌ویژه در بخش‌های تاسیسات، موتورخانه‌ها یا طبقات زیرزمین) میلگرد داخل بتن دچار زنگ‌زدگی می‌شود و بتن ترک می‌خورد یا پوسته‌پوسته می‌شود.
ترک‌های سازه‌ای
ترک‌های عمودی یا مورب در ستون‌ها می‌توانند نشانه‌ی بارگذاری بیش از حد، نشست پی یا ضعف طراحی و اجرا باشند.
آسیب ناشی از زلزله یا ارتعاشات
بیمارستان‌ها باید مقاوم در برابر زلزله باشند. ستون‌ها در معرض خستگی ناشی از ارتعاش دستگاه‌های بزرگ (MRI، ژنراتورها، تجهیزات تهویه) یا لرزش زمین قرار می‌گیرند.
رطوبت و نفوذ آب
لوله‌های آب، بخار یا فاضلاب در سقف‌ها اگر نشتی داشته باشند باعث تخریب بتن و کاهش مقاومت ستون می‌شوند.
تغییر کاربری یا بارگذاری اضافه
اگر در طبقات بیمارستان تجهیزات سنگین جدید (مانند دستگاه‌های پزشکی پیشرفته) اضافه شود، ممکن است بار بیش از حد به ستون‌ها وارد شود.
۲. چالش‌های نگهداشت ستون‌ها در محیط بیمارستان
محدودیت در تعمیرات
به دلیل ماهیت حساس بیمارستان، امکان تعطیلی بخش‌ها یا ایجاد سر و صدا و گرد و خاک در زمان تعمیر محدود است.
استانداردهای سختگیرانه
باید همزمان با تعمیر، استانداردهای بهداشت، ایمنی آتش‌نشانی و الزامات ضدزلزله رعایت شود.
دسترسی سخت به ستون‌ها
بسیاری از ستون‌ها پشت پوشش‌های معماری (دیوار کاذب، عایق صوتی یا سقف کاذب) مخفی‌اند و بازرسی آن‌ها دشوار است.
۳. اقدامات نگهداشت پیشگیرانه
بازرسی دوره‌ای (Visual Inspection)
هر ۶ ماه یا یک سال یکبار باید ستون‌ها از نظر ترک، خوردگی، تغییر شکل یا لکه‌های رطوبت بررسی شوند.
آزمایش‌های غیرمخرب (NDT)
مانند التراسونیک، رادار نفوذی زمین (GPR) یا چکش اشمیت برای بررسی کیفیت بتن و میلگرد.
کنترل بارگذاری
ثبت و پایش وزن تجهیزات پزشکی سنگین و مقایسه با ظرفیت طراحی ستون‌ها.
ترمیم سریع آسیب‌های کوچک
مثلاً تزریق رزین در ترک‌های ریز یا استفاده از پوشش‌های ضدخوردگی پیش از اینکه مشکل گسترده شود.
مقاوم‌سازی در صورت نیاز
در صورت مشاهده ضعف جدی، استفاده از ژاکت بتنی یا فولادی و یا الیاف FRP برای افزایش ظرفیت باربری ستون‌ها.
دوره آموزش تعمیر تجهیزات پزشکی
آموزش تعمیرات تجهیزات پزشکی
دوره آموزش تعمیرات تجهیزات پزشکی
دوره آموزش تعمیرات تجهیزات بیمارستانی
دوره آموزش تعمیرات تجهیزات دندانپزشکی
دوره آموزش تعمیرات تجهیزات آزمایشگاهی
گروه سهند اولین مرکز آموزش تعمیرات تجهیزات پزشکی در ایران
@sahandbme
